Robisz i obrabiasz zdjęcia? Rysujesz? Projektujesz własne grafiki? I wciąż czujesz, że to… za mało? Spróbuj kolażu! To jedna z najbardziej inspirujących technik plastycznych, odpowiednia zarówno dla profesjonalnych twórców, którzy poszukują nowego spojrzenia, jak i dla początkujących artystów, którzy dopiero poszukują swojej drogi. 

Historia kolażu – od Picasso po dadaistów i twórców cyfrowych

Określenie kolaż pochodzi od francuskiego słowa collage, tłumaczonego jako naklejanie, oklejanie papierem. Pierwsze doniesienia o nowej technice plastycznej, jaką był kolaż, pojawiły się na początku XX wieku. Za jego popularyzację odpowiedzialni są kubiści – Pablo Picasso i Georges Braque. 

Ci francuscy artyści zapisali się w kartach historii nie tylko jako wybitni malarze, ale również jako zbuntowani nonkonformiści. Picasso i Braque nie chcieli podążać ścieżkami wydeptanymi przez dawnych mistrzów. Odważnie szukali swojej drogi, doskonale się przy tym bawiąc i szokując paryską bohemę nowatorskimi pomysłami. A do tych z pewnością zaliczały się kolaże – prace, w których pojawiały się fragmenty obrazów, rysunków, wycinki z gazet, napisy.

Nowa forma szybko zyskała uznanie awangardowego środowiska artystycznego. Kolaże wykorzystywano przede wszystkim do tworzenia zabawnych, prześmiewczych, absurdalnych kompozycji. W kolejnych dekadach z techniki tej korzystali najważniejsi przedstawiciele dadaistów, konstruktywistów i surreralistów.

Kolaż analogowy – jak wykonać kolaż na papierze?

Aby stworzyć własny kolaż, nie potrzebujesz niczego szczególnego. Wystarczą dobre nożyczki, klej do papieru i bazę, do której będziesz przyklejać wybrane elementy kolażu – może to być blok techniczny, karton lub twardy papier o gramaturze od 300 w górę. Pamiętaj, że kolor bazy możesz dopasować do kompozycji, którą chcesz stworzyć. Nie musi być biała! Możesz sięgnąć po papier w dowolnym kolorze lub samodzielnie pomalować go, zanim przystąpisz do naklejania.

Najtrudniejszym, a zarazem najważniejszym etapem przygotowania do pracy twórczej, jest zgromadzenie materiałów, które stworzą Twój kolaż. W poszukiwaniu inspiracji warto sięgnąć po stare gazety i magazyny, pocztówki, etykiety, zdjęcia, ulotki, wydruki. Wycinaj z nich to, co odpowiada Twojemu pomysłowi – postacie, widoki, fragmenty lub całe elementy, pojedyncze litery, słowa bądź całe zdania. 

Kiedy przygotujesz materiały, stwórz z nich kompozycję. Puść wodze wyobraźni! Elementy kolażu mogą na siebie nachodzić, powtarzać się, znajdować w nietypowej pozycji – sky is the limit. Na początku układaj wycinki na papierze, aby stworzyć odpowiedni układ. Klejeniem zajmij się na samym końcu, kiedy uznasz, że zamierzony efekt został osiągnięty.

Jak zrobić cyfrowy kolaż? 

Jeżeli dysponujesz programem graficznym, możesz stworzyć również kolaż w wersji cyfrowej – tego typu pracę oficjalnie określa się jako fotomontaż. Zasady są podobne do tych, które opisaliśmy powyżej. Materiały, które wykorzystasz, mogą pochodzić z sieci (pamiętaj, by zawsze przestrzegać praw autorskich!), zeskanowanych gazet lub książek, rysunków, zdjęć.

Własnoręcznie przygotowany kolaż – bez względu na to, jaką techniką go wykonasz – będzie doskonałym upominkiem dla bliskiej osoby. Oczywiście możesz również zachować go dla siebie! Estetycznie oprawiona praca (lub prace) będzie doskonałym uzupełnieniem domowej galerii na ścianie.